【现代控制系统】能控性与能观性

能控性与能观性

2023年11月25日
#controlsys


文章目录

  • 能控性与能观性
    • 1. 能控性
        • 1.1 能控性(可控性)的引入
        • 1.2 LTI系统的可控性
        • 1.3 LTV系统的可控性
    • 2. 能观性
        • 2.1 能观性(可观性)引入
        • 2.2 LTI系统的可观性
        • 2.3 LTV系统的可观性
    • 3. 状态向量的非奇异线性变换
        • 3.1 LTI能控性分解
        • 3.2 LTI能观性分解
        • 3.3 Kalman分解定理
    • 5. 其他
        • 5.1 对偶定理
        • 5.2 能控性能观性和传递函数的关系
        • 5.3 一些题目
    • 下链


1. 能控性

1.1 能控性(可控性)的引入

能控性问题 系统内部的所有状态是否可受输入的影响而改变?
可控性与可达性的对比

  • 可控性:由任意非零状态转到零状态(可以找到一个输入量 u {u} u 使得)
  • 可达性:由零状态转移到任意非零状态
    对LTI系统:可控性 ⇔ \Leftrightarrow 可达性
    对离散或时变系统:可控性 ⇎ \not\Leftrightarrow 可达性
1.2 LTI系统的可控性

Gram矩阵判据
系统完全能控 ⇔ W c ( 0 , t 1 ) = ∫ 0 t 1 e − A t B B T e − A T t d t 非奇异 系统完全能控\Leftrightarrow W_c(0,t_1)= \int_{ 0 }^{t_1}e^{-At}BB^ \mathrm Te^{-A^ \mathrm Tt} \mathrm dt非奇异 系统完全能控Wc(0,t1)=0t1eAtBBTeATtdt非奇异

秩判据
系统完全能控 ⇔ rank ( [ B , A B , A 2 B , ⋯   , A n − 1 B ] ) = n 系统完全能控 \Leftrightarrow \text{rank}([B,AB,A^2B, \cdots ,A^{n-1}B])=n 系统完全能控rank([B,AB,A2B,,An1B])=n

[!example]-
A = [ 0 1 0 0 0 1 − 2 − 4 − 3 ]    ,    B = [ 1 0 0 1 − 1 1 ] A = \begin{bmatrix} 0 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 1 \\ -2 & -4 & -3 \end{bmatrix} \,\,,\,\, B = \begin{bmatrix} 1&0\\0&1\\-1&1 \end{bmatrix} A= 002104013 ,B= 101011
Q c = [ B     A B     A 2 B ] = [ 1 0 0 1 − 1 1 0 1 − 1 1 1 − 7 − 1 1 1 − 7 1 15 ] rank ( Q c ) = 3 \begin{align*} Q_c = &[B \,\,\, AB \,\,\, A^2B] \\ \\ =& \begin{bmatrix} 1&0&0&1&-1&1\\0&1&-1&1&1&-7\\-1&1&1&-7&1&15 \end{bmatrix} \\ \\ \text{rank}(Q_c)=&3 \end{align*} Qc==rank(Qc)=[BABA2B] 1010110111171111715 3
所以系统状态完全能控。

PBH秩判据
系统完全能控 ⇔ rank ( [ λ i I − A , B ] ) = n 系统完全能控 \Leftrightarrow \text{rank}([\lambda_iI-A,B])=n 系统完全能控rank([λiIA,B])=n

Jordan规范型时候的判据

  1. 若系统矩阵 A {A} A 为对角阵,且特征值两两相异
    系统完全能控 ⇔ B 矩阵无全零行 系统完全能控 \Leftrightarrow B矩阵无全零行 系统完全能控B矩阵无全零行
  2. 若系统矩阵 A {A} A 为Jordan规范型
    系统完全能控 ⇔ 1. A 矩阵每个 J o r d a n 块的最后一行对应的 B 矩阵的行不是全零行,且 2. A 矩阵相同特征值的 J o r d a n 块的最后一行对应的 B 矩阵的行线性无关 \begin{align*} &系统完全能控 \Leftrightarrow \\ \\ 1.&A矩阵每个Jordan块的最后一行对应的B矩阵的行不是全零行 ,且 \\ \\ 2.&A矩阵相同特征值的Jordan块的最后一行对应的B矩阵的行线性无关 \end{align*} 1.2.系统完全能控A矩阵每个Jordan块的最后一行对应的B矩阵的行不是全零行,且A矩阵相同特征值的Jordan块的最后一行对应的B矩阵的行线性无关

[!example]-
[ x ˙ 1 ⋮ ⋮ ⋮ ⋮ x ˙ 8 ] = [ − 1 1 − 1 − 1 − 1 2 1 2 2 5 ] [ x 1 ⋮ ⋮ ⋮ ⋮ x 8 ] + [ 0 0 0 1 0 0 0 2 0 0 0 4 0 0 0 1 2 0 0 3 3 8 0 0 ] [ u 1 u 2 u 3 ] \begin{bmatrix} \dot x_1\\ \vdots \\ \vdots \\ \vdots \\ \vdots \\ \dot x_8 \end{bmatrix}= \begin{bmatrix} -1 &1\\& -1\\ &&-1\\&&& -1\\&&&& 2&1\\&&&&&2\\ &&&&&&2\\ &&&&&&&5 \end{bmatrix}\begin{bmatrix} x_1\\ \vdots \\ \vdots \\ \vdots \\ \vdots \\ x_8 \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} 0&0&0\\1&0&0\\0&2&0\\0&0&4\\0&0&0\\1&2&0\\0&3&3\\8&0&0 \end{bmatrix}\begin{bmatrix} u_1\\u_2\\u_3 \end{bmatrix} x˙1x˙8 = 1111121225 x1x8 + 010001080020023000040030 u1u2u3
2 , 3 , 4 , 6 , 7 , 8 {2,3,4,6,7,8} 234678 B {B} B 矩阵满足条件 1 {1} 1
2 , 3 , 4 {2,3,4} 234 B {B} B 矩阵行线性无关,满足条件 2 {2} 2
6 , 7 {6,7} 67 B {B} B 矩阵行线性无关,满足条件 2 {2} 2
所以该LTI系统完全能控。

[!example]-
元素 b i ≠ 0 , i = 1 , 2 , 3 , 4 {b_i\ne 0,i=1,2,3,4} bi=0,i=1,2,3,4 ,且两两相异,判断系统可控性
[ x ˙ 1 x ˙ 2 x ˙ 3 x ˙ 4 ] = [ λ 1 λ 1 λ 1 λ 1 ] [ x 1 x 2 x 3 x 4 ] + [ b 1 b 2 b 3 b 4 ] u \begin{bmatrix} \dot x_1\\\dot x_2\\\dot x_3\\\dot x_4 \end{bmatrix}= \begin{bmatrix} \lambda_1\\ & \lambda_1 \\ && \lambda_1 \\ &&& \lambda_1 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} x_1\\x_2\\x_3\\x_4 \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} b_1\\b_2\\b_3\\b_4 \end{bmatrix}u x˙1x˙2x˙3x˙4 = λ1λ1λ1λ1 x1x2x3x4 + b1b2b3b4 u
解:
由于 λ 1 { \lambda_1 } λ1 有四个Jordan块, b i ≠ 0 {b_i\ne 0} bi=0 ,满足条件 1 {1} 1 ,但 b i {b_i} bi 均为常数,即 B {B} B 矩阵行线性相关,不满足条件 2 {2} 2 ,所以系统不完全可控。

1.3 LTV系统的可控性

通过秩判据,LTV系统的可控性秩判据矩阵如下:
rank ( A ) = n B 1 ( t ) = B ( t ) B i ( t ) = − A ( t ) B i − 1 ( t ) + B ˙ i − 1 ( t )    ,    i = 1 , ⋯   , n Q c ( t ) = [ B 1 ( t ) ⋯ B n ( t ) ] rank ( Q c ( t ) ) = n    ⟺    系统状态完全能控 \begin{align*} \text{rank}(A)=&n \\ \\ B_1(t) =& B(t) \\ \\ B_i(t)=&-A(t) B_{i-1}(t)+ \dot B_{i-1}(t) \,\,,\,\, i=1,\cdots ,n\\ \\ Q_c(t)=& [B_1(t) \cdots B_{n}(t)] \\ \\ \text{rank}(Q_c(t))=&n \iff 系统状态完全能控 \end{align*} rank(A)=B1(t)=Bi(t)=Qc(t)=rank(Qc(t))=nB(t)A(t)Bi1(t)+B˙i1(t),i=1,,n[B1(t)Bn(t)]n系统状态完全能控

[!example]-
判断下列系统是否为完全能控
x ˙ = [ t 1 0 0 t 0 0 0 t 2 ] x + [ 0 1 1 ] u    ,    t ∈ [ 0 , 2 ] \dot x= \begin{bmatrix} t & 1 & 0 \\ 0 & t & 0 \\ 0 & 0 & t^2 \end{bmatrix}x+ \begin{bmatrix} 0\\1\\1 \end{bmatrix}u \,\,,\,\, t\in[0,2] x˙= t001t000t2 x+ 011 u,t[0,2]
解:由题可得
A ( t ) = [ t 1 0 0 t 0 0 0 t 2 ]    ,    B ( t ) = [ 0 1 1 ] A(t) = \begin{bmatrix} t&1&0\\0&t&0\\0&0&t^2 \end{bmatrix} \,\,,\,\, B(t)= \begin{bmatrix} 0\\1\\1 \end{bmatrix} A(t)= t001t000t2 ,B(t)= 011
B 1 ( t ) = B ( t ) = [ 0 1 1 ] B_1(t)=B(t)= \begin{bmatrix} 0\\1\\1 \end{bmatrix} B1(t)=B(t)= 011
B 2 ( t ) = − A ( t ) B 1 ( t ) + B ˙ 1 ( t ) = [ − 1 − t − t 2 ] B_2(t)=-A(t)B_1(t)+\dot B_1(t)= \begin{bmatrix} -1\\-t\\-t^2 \end{bmatrix} B2(t)=A(t)B1(t)+B˙1(t)= 1tt2
B 3 ( t ) = − A ( t ) B 2 ( t ) + B ˙ 2 ( t ) = [ 2 t t 2 − 1 t 4 − 2 t ] B_3(t)=-A(t)B_2(t)+\dot B_2(t)= \begin{bmatrix} 2t\\ t^2-1\\ t^4-2t \end{bmatrix} B3(t)=A(t)B2(t)+B˙2(t)= 2tt21t42t
Q c ( t ) = [ B 1 ( t )     B 2 ( t )     B 3 ( t ) ] = [ 0 − 1 2 t 1 − t t 2 − 1 1 − t 2 t 4 − 2 t ] Q_c(t)=[B_1(t) \,\,\, B_2(t) \,\,\, B_3(t)]= \begin{bmatrix} 0& -1& 2t\\1&-t&t^2-1\\1&-t^2&t^4-2t \end{bmatrix} Qc(t)=[B1(t)B2(t)B3(t)]= 0111tt22tt21t42t
rank ( Q c ) = 3    ,    t ∈ [ 0 , 2 ] \text{rank}(Q_c)=3 \,\,,\,\, t\in [0,2] rank(Qc)=3,t[0,2]
系统状态完全能控。


2. 能观性

2.1 能观性(可观性)引入

可观性问题 系统内部的所有状态是否可以被输出所反映?

[!example]-
x ˙ 1 = 4 x 1 + 2 u x ˙ 2 = − 2 x 2 y = x 1 \begin{align*} \dot x_1=& 4x_1+2u \\ \\ \dot x_2=& -2x_2 \\ \\ y=&x_1 \end{align*} x˙1=x˙2=y=4x1+2u2x2x1
由于输入量 u {u} u 不能影响状态 x 2 {x_2} x2 ,所以系统不完全可控。
由于只有状态 x 1 {x_1} x1 被输出, x 2 {x_2} x2 无输出,所以系统不可观。
如果不外加输入,则状态方程的解
x 1 ( t ) = e 4 t x 1 ( 0 )    ,    状态 x 1 不稳定 \begin{align*} x_1(t)=&e^{4t}x_1(0) \,\,,\,\, 状态x_1不稳定 \end{align*} x1(t)=e4tx1(0),状态x1不稳定
若令 u = − 3 x 1 {u=-3x_1} u=3x1 ,则
x 1 ( t ) = e − 2 t x 1 ( 0 )    ,    状态 x 1 稳定了 \begin{align*} x_1(t)=&e^{-2t}x_1(0) \,\,,\,\, 状态x_1稳定了 \end{align*} x1(t)=e2tx1(0),状态x1稳定了
如果输出 y = x 2 {y=x_2} y=x2 x 1 {x_1} x1 没有被输出,则无法实现使状态 x 1 {x_1} x1 趋于稳定的控制律 u = − 3 x 1 {u=-3x_1} u=3x1 ,所以只有当 x 1 {x_1} x1 可观,才能有 u = − 3 x 1 {u=-3x_1} u=3x1

由上面的例子,可以得到结论:

  • 状态可控,则可以让不稳定的状态趋于稳定
  • 状态可观,则可以实现让状态趋于稳定的控制律 u {u} u

即可控决定了状态能否稳定,可观决定了让状态稳定的控制量 u {u} u 能否实现。

2.2 LTI系统的可观性

Gram矩阵判据
系统完全能观 ⇔ W o ( 0 , t 1 ) = ∫ 0 t 1 e − A T t C T C e − A t d t 非奇异 系统完全能观\Leftrightarrow W_o(0,t_1)= \int_{ 0 }^{t_1}e^{-A^ \mathrm Tt}C^ \mathrm TCe^{-At} \mathrm dt非奇异 系统完全能观Wo(0,t1)=0t1eATtCTCeAtdt非奇异

秩判据
系统完全能观 ⇔ rank ( [ C C A ⋮ C A n − 1 ] ) = n 系统完全能观 \Leftrightarrow \text{rank}( \begin{bmatrix} C\\CA\\ \vdots \\CA^{n-1} \end{bmatrix} )=n 系统完全能观rank( CCACAn1 )=n

A = [ − 2 1 0 0 − 2 0 0 0 − 2 ]    ,    C = [ 1 0 4 2 0 8 ] A = \begin{bmatrix} -2 & 1 & 0 \\ 0 & -2 & 0 \\ 0 & 0 & -2 \end{bmatrix} \,\,,\,\, C= \begin{bmatrix} 1&0&4\\2&0&8 \end{bmatrix} A= 200120002 ,C=[120048]

[!example]-
Q o = [ C C A C A 2 ] = [ 1 0 4 2 0 8 − 2 1 − 8 − 4 2 − 16 4 − 4 16 8 − 8 32 ] rank ( Q o ) = 2 \begin{align*} Q_o = & \begin{bmatrix} C\\ CA \\ CA^2 \end{bmatrix}\\ \\ =& \begin{bmatrix} 1 &0&4\\ 2&0&8\\ -2&1&-8\\ -4&2&-16\\ 4&-4&16\\8&-8&32 \end{bmatrix} \\ \\ \text{rank}(Q_o)=&2 \end{align*} Qo==rank(Qo)= CCACA2 122448001248488161632 2
所以系统状态不是完全能观的。

PBH秩判据
系统完全能控 ⇔ rank ( [ λ i I − A C ] ) = n 系统完全能控 \Leftrightarrow \text{rank}( \begin{bmatrix} \lambda_iI-A\\C \end{bmatrix} )=n 系统完全能控rank([λiIAC])=n

Jordan规范型时候的判据

  1. 若系统矩阵 A {A} A 为对角阵,且特征值两两相异
    系统完全能控 ⇔ C 矩阵无全零列 系统完全能控 \Leftrightarrow C矩阵无全零列 系统完全能控C矩阵无全零列
  2. 若系统矩阵 A {A} A 为Jordan规范型
    系统完全能观 ⇔ 1. A 矩阵每个 J o r d a n 块的首列对应的 C 矩阵的列不是全零列,且 2. A 矩阵相同特征值的 J o r d a n 块的首列对应的 C 矩阵的列线性无关 \begin{align*} &系统完全能观 \Leftrightarrow \\ \\ 1.&A矩阵每个Jordan块的首列对应的C矩阵的列不是全零列 ,且 \\ \\ 2.&A矩阵相同特征值的Jordan块的首列对应的C矩阵的列线性无关 \end{align*} 1.2.系统完全能观A矩阵每个Jordan块的首列对应的C矩阵的列不是全零列,且A矩阵相同特征值的Jordan块的首列对应的C矩阵的列线性无关

[!example]-
[ x ˙ 1 ⋮ ⋮ ⋮ ⋮ x ˙ 8 ] = [ 3 1 3 3 3 2 1 2 2 5 ] [ x 1 ⋮ ⋮ ⋮ ⋮ x 8 ] y = [ 2 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 2 4 0 7 0 0 0 3 3 0 1 0 ] x \begin{align*} \begin{bmatrix} \dot x_1\\ \vdots \\ \vdots \\ \vdots \\ \vdots \\ \dot x_8 \end{bmatrix}=& \begin{bmatrix} 3 &1\\& 3\\ &&3\\&&& 3\\&&&& 2&1\\&&&&&2\\ &&&&&&2\\ &&&&&&&5 \end{bmatrix}\begin{bmatrix} x_1\\ \vdots \\ \vdots \\ \vdots \\ \vdots \\ x_8 \end{bmatrix} \\ \\ y=& \begin{bmatrix} 2&0&0&0&1&0&0&0\\ 0&0&1&0&2&4&0&7\\0&0&0&3&3&0&1&0 \end{bmatrix}x \end{align*} x˙1x˙8 =y= 3133321225 x1x8 200000010003123040001070 x
1 , 3 , 4 , 5 , 7 , 8 {1,3,4,5,7,8} 134578 C {C} C 矩阵满足条件 1 {1} 1
1 , 3 , 4 {1,3,4} 134 C {C} C 矩阵满足条件 2 {2} 2
5 , 7 {5,7} 57 C {C} C 矩阵满足条件 2 {2} 2
所以该LTI系统完全能观。

2.3 LTV系统的可观性

通过秩判据,LTV系统的可观性秩判据矩阵如下:
rank ( A ) = n C 1 ( t ) = C ( t ) C i ( t ) = C i − 1 ( t ) A ( t ) + C ˙ i − 1 ( t )    ,    i = 1 , ⋯   , n Q c ( t ) = [ C 1 ( t ) ⋮ C n ( t ) ] rank ( Q c ( t ) ) = n    ⟺    系统状态完全能观 \begin{align*} \text{rank}(A)=&n \\ \\ C_1(t) =& C(t) \\ \\ C_i(t)=& C_{i-1}(t)A(t)+ \dot C_{i-1}(t) \,\,,\,\, i=1,\cdots ,n\\ \\ Q_c(t)=& \begin{bmatrix} C_1(t) \\ \vdots \\ C_n(t) \end{bmatrix} \\ \\ \text{rank}(Q_c(t))=&n \iff 系统状态完全能观 \end{align*} rank(A)=C1(t)=Ci(t)=Qc(t)=rank(Qc(t))=nC(t)Ci1(t)A(t)+C˙i1(t),i=1,,n C1(t)Cn(t) n系统状态完全能观


3. 状态向量的非奇异线性变换

LTI系统 x ˙ ( t ) = A x ( t ) + B u ( t ) y ( t ) = C x ( t ) + D u ( t ) \begin{aligned} &\dot{x}(t)=A x(t)+B u(t) \\ &y(t)=C x(t)+D u(t) \end{aligned} x˙(t)=Ax(t)+Bu(t)y(t)=Cx(t)+Du(t)
线性变换 x ˉ ˙ = A ˉ x ˉ + B ˉ u x = T x ˉ y = C ˉ x ˉ + D ˉ u \begin{array}{ll} \dot{\bar x}=\bar{A} \bar x+\bar{B} u & x=T\bar x \\ y=\bar{C} \bar x+\bar{D} u \end{array} xˉ˙=Aˉxˉ+Bˉuy=Cˉxˉ+Dˉux=Txˉ
其中
A ˉ = T − 1 A T B ˉ = T − 1 B C ˉ = C T D ˉ = D x ˉ ( 0 ) = T − 1 x 0 \begin{align*} \bar A =& T^{-1}AT \\ \\ \bar B =& T^{-1}B \\ \\ \bar C = & CT \\ \\ \bar D =&D \bar x(0) = T^{-1}x_0 \end{align*} Aˉ=Bˉ=Cˉ=Dˉ=T1ATT1BCTDxˉ(0)=T1x0
系统的状态描述改变了,系统矩阵 A {A} A 也改变了。使用 x = T x ˉ {x=T\bar x} x=Txˉ 的写法是出于习惯,这样变换矩阵相当于过渡矩阵,过渡矩阵的每一列列向量相当于新的坐标轴的基向量。[[坐标变换与相似变换#1. 基变换与坐标变换]]
非奇异线性变换的不变性

  1. 可控性不变
  2. 可观性不变
  3. 特征值不变
  4. 传递函数不变
  5. D {D} D 矩阵不变

两个推导:

[!info]- proof
∣ λ I − A ∣ = 0 ∣ λ P − 1 I P − P − 1 A P ∣ = 0 ∣ P − 1 ( λ I ) P − P − 1 A P ∣ = 0 ∣ P − 1 ( λ I − A ) P ∣ = 0 ∣ P − 1 ∣ ∣ λ I − A ∣ ∣ P ∣ = 0 ⇒ ∣ λ I − A ∣ = 0 \begin{align*} | \lambda I-A |=& 0 \\ \\ | \lambda P^{-1}IP- P^{-1}AP | =&0 \\ \\ | P^{-1}( \lambda I) P- P^{-1}AP |=&0 \\ \\ |P^{-1} ( \lambda I-A) P| =& 0 \\ \\ |P^{-1}| | \lambda I -A | |P| =&0 \Rightarrow| \lambda I-A |=0 \end{align*} λIA=λP1IPP1AP=P1(λI)PP1AP=P1(λIA)P=P1∣∣λIA∣∣P=00000λIA=0

[!info]- proof
G ( s ) = C ( s I − A ) − 1 B − D G ′ ( s ) = C P ( s I − P − 1 A P ) − 1 P − 1 B − D = C P ( P − 1 ( s I − A ) P ) − 1 ) P − 1 B − D = C P P − 1 ( s I − A ) − 1 P P − 1 B − D = C ( s I − A ) − 1 B − D \begin{align*} G(s) = & C(sI-A)^{-1}B-D \\ \\ G'(s) =& CP(sI-P^{-1}AP)^{-1}P^{-1}B-D \\ \\ =& CP(P^{-1}(sI-A)P)^{-1})P^{-1}B-D \\ \\ =&CPP^{-1}(sI-A)^{-1}PP^{-1}B-D \\ \\ =& C(sI-A)^{-1}B-D \end{align*} G(s)=G(s)====C(sIA)1BDCP(sIP1AP)1P1BDCP(P1(sIA)P)1)P1BDCPP1(sIA)1PP1BDC(sIA)1BD

3.1 LTI能控性分解

当系统不完全能控时,选择变换矩阵 P {P} P ,使得系统能控的部分与不能控的部分在状态方程的写法上分开。
x = P x ˉ x=P\bar x x=Pxˉ
[ x ˉ ˙ c x ˉ ˙ c ˉ ] = [ A ˉ c A ˉ 12 0 A ˉ c ˉ ] + [ B ˉ c 0 ] u y = [ C ˉ c C ˉ c ˉ ] [ x ˉ ˙ c x ˉ ˙ c ˉ ] \begin{align*} \begin{bmatrix} \dot{\bar x}_c \\ \dot{\bar x}_{\bar c} \end{bmatrix}=& \begin{bmatrix} \bar A_c & \bar A_{12} \\ 0 & \bar A_{\bar c} \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} \bar B_c \\ 0 \end{bmatrix}u \\ \\ y=& \begin{bmatrix} \bar C_c & \bar C_{\bar c} \end{bmatrix} \begin{bmatrix} \dot{\bar x}_c \\ \dot{\bar x}_{\bar c} \end{bmatrix} \end{align*} [xˉ˙cxˉ˙cˉ]=y=[Aˉc0Aˉ12Aˉcˉ]+[Bˉc0]u[CˉcCˉcˉ][xˉ˙cxˉ˙cˉ]

P矩阵的选择如下:

  1. 选择能控性秩判据矩阵中线性无关的做为 P {P} P 矩阵的前几
  2. 构造出与前几列线性无关的向量做为 P {P} P 矩阵的后几列

直观上是将可控的状态从不可控的状态的动态中分离,使得不可控状态的动态不含可控状态,而可控状态的动态可能会受不可控状态的影响。
能控性分解的步骤

  1. 求能控性秩判据矩阵,得到系统不完全能控
  2. 构造 P {P} P 矩阵,并求出 P − 1 {P^{-1}} P1 矩阵
  3. 求出线性变换后的系统,写出系统的能控部分的状态方程

【现代控制系统】能控性与能观性_第1张图片

[!example]-
x ˙ = [ 1 2 − 1 0 1 0 1 4 − 3 ] x + [ 0 0 1 ] u y = [ 1 − 1 1 ] x \begin{align*} \dot{x}=& \begin{bmatrix} 1 & 2 & -1 \\0 & 1 & 0 \\ 1 & 4 & -3 \end{bmatrix}x+ \begin{bmatrix} 0\\0\\1 \end{bmatrix}u \\ \\ y=& \begin{bmatrix} 1 &-1 &1 \end{bmatrix}x \end{align*} x˙=y= 101214103 x+ 001 u[111]x
rank ( Q c ) = rank ( [ b     A b     A 2 b ] ) = rank ( [ 0 − 1 − 4 0 0 0 1 3 8 ] ) = 2 \text{rank}(Q_c)= \text{rank}([b \,\,\, Ab \,\,\, A^2b])= \text{rank}( \begin{bmatrix} 0& -1 & -4 \\ 0 & 0 & 0 \\1 & 3 & 8 \end{bmatrix} )=2 rank(Qc)=rank([bAbA2b])=rank( 001103408 )=2
∴ P = [ 0 − 1 0 0 0 1 1 3 0 ]    ,    P − 1 = [ 3 0 1 − 1 0 0 0 1 0 ] \therefore P= \begin{bmatrix} 0 & -1 & 0 \\ 0 & 0 & 1 \\ 1 & 3 & 0 \end{bmatrix} \,\,,\,\, P^{-1}= \begin{bmatrix} 3 & 0 & 1 \\ -1 & 0 & 0 \\ 0 & 1 & 0 \end{bmatrix} P= 001103010 ,P1= 310001100
A ˉ = P − 1 A P = [ 0 − 4 2 1 4 − 2 0 0 1 ] \bar A= P^{-1}AP= \begin{bmatrix} 0 & -4 & 2 \\ 1 & 4 & -2 \\ 0 & 0 & 1 \end{bmatrix} Aˉ=P1AP= 010440221
B ˉ = P − 1 B = [ 1 0 0 ] \bar B= P^{-1}B = \begin{bmatrix} 1\\0\\0 \end{bmatrix} Bˉ=P1B= 100
C ˉ = C P − 1 = [ 1     2     − 1 ] \bar C= CP^{-1}=[1 \,\,\, 2 \,\,\, -1] Cˉ=CP1=[121]
x ˉ = P − 1 x = [ 3 x 1 + x 3 − x 1 x 2 ] \bar x=P^{-1}x= \begin{bmatrix} 3x_1+x_3 \\ -x_1\\ x_2 \end{bmatrix} xˉ=P1x= 3x1+x3x1x2

[!example]-
Reduce the state equation 化简状态方程
x ˙ = [ − 1 4 4 − 1 ] x + [ 1 1 ] u    ,    y = [ 1 1 ] x \dot{x}=\begin{bmatrix} -1 & 4\\ 4 & -1\\ \end{bmatrix} x+\begin{bmatrix} 1\\ 1\\ \end{bmatrix}u \,\,,\,\, y=\begin{bmatrix} 1 & 1\\ \end{bmatrix} x x˙=[1441]x+[11]u,y=[11]x
to a controllable one. Is the reduced equation observable? 到一个能控的形式,这个化简后的方程能观吗?
解:由题可得
A = [ − 1 4 4 − 1 ]    ,    B = [ 1 1 ]    ,    C = [ 1     1 ] A= \begin{bmatrix} -1 & 4 \\ 4 & -1 \end{bmatrix} \,\,,\,\, B= \begin{bmatrix} 1\\1 \end{bmatrix} \,\,,\,\, C=[1 \,\,\, 1] A=[1441],B=[11],C=[11]
Q c = [ B     A B ] = [ 1 3 1 3 ] Q_c=[B \,\,\, AB]= \begin{bmatrix} 1 & 3 \\ 1 & 3 \end{bmatrix} Qc=[BAB]=[1133]
选择
P = [ 1 0 1 1 ]    ,    P − 1 = [ 1 0 − 1 1 ] P= \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 1 & 1 \end{bmatrix} \,\,,\,\, P^{-1}= \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ -1 & 1 \end{bmatrix} P=[1101],P1=[1101]
A ˉ = P − 1 A P = [ 1 0 − 1 1 ] [ − 1 4 4 − 1 ] [ 1 0 1 1 ] = [ 3 4 0 − 5 ] \bar A=P^{-1}AP= \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ -1 & 1 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} -1 & 4 \\ 4 & -1 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 1 & 0 \\1 & 1 \end{bmatrix}= \begin{bmatrix} 3 & 4 \\ 0 & -5 \end{bmatrix} Aˉ=P1AP=[1101][1441][1101]=[3045]
B ˉ = P − 1 B = [ 1 0 ]    ,    C ˉ = C P = [ 2     1 ] \bar B =P^{-1}B = \begin{bmatrix} 1\\0 \end{bmatrix} \,\,,\,\, \bar C=CP=[2 \,\,\, 1] Bˉ=P1B=[10],Cˉ=CP=[21]
因此对 x ˉ = P − 1 x \bar x=P^{-1}x xˉ=P1x
x ˉ ˙ = [ 3 4 0 − 5 ] x ˉ + [ 1 0 ] u \dot{\bar x}= \begin{bmatrix} 3 & 4 \\ 0 & -5 \end{bmatrix}\bar x+ \begin{bmatrix} 1\\0 \end{bmatrix}u xˉ˙=[3045]xˉ+[10]u
y = [ 2     1 ] x ˉ y=[2 \,\,\, 1]\bar x y=[21]xˉ
方程可以被简化为
x ˉ ˙ 1 = 3 x ˉ 1 + u + 4 x ˉ 2 \dot{ \bar {x}}_1 =3\bar x_1+u+4\bar x_2 xˉ˙1=3xˉ1+u+4xˉ2
y = 2 x ˉ 1 + x ˉ 2 y=2\bar x_1+\bar x_2 y=2xˉ1+xˉ2
此时系统是能观的。

3.2 LTI能观性分解

当系统不完全能观时,选择变换矩阵 P {P} P ,使得系统能观的部分与不能观的部分在状态方程的写法上分开。
x ˉ = P x \bar x=Px xˉ=Px
[ x ˉ ˙ o x ˉ ˙ o ˉ ] = [ A ˉ o 0 A ˉ 21 A ˉ o ˉ ] + [ B ˉ o B ˉ o ˉ ] u y = [ C ˉ o 0 ] [ x ˉ ˙ o x ˉ ˙ o ˉ ] \begin{align*} \begin{bmatrix} \dot{\bar x}_o \\ \dot{\bar x}_{\bar o} \end{bmatrix}=& \begin{bmatrix} \bar A_o & 0 \\ \bar A_{21} & \bar A_{\bar o} \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} \bar B_o \\ \bar B_{\bar o} \end{bmatrix}u \\ \\ y = & \begin{bmatrix} \bar C_o & 0 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} \dot{\bar x}_o \\ \dot{\bar x}_{\bar o} \end{bmatrix} \end{align*} [xˉ˙oxˉ˙oˉ]=y=[AˉoAˉ210Aˉoˉ]+[BˉoBˉoˉ]u[Cˉo0][xˉ˙oxˉ˙oˉ]

P矩阵的选择如下:

  1. 选择能观性秩判据矩阵中线性无关的做为 P {P} P 矩阵的前几
  2. 构造出与前几线性无关的向量做为 P {P} P 矩阵的后几行

能控性分解的步骤

  1. 求能观性秩判据矩阵,得到系统不完全能观
  2. 构造 P {P} P 矩阵,并求出 P − 1 {P^{-1}} P1 矩阵
  3. 求出线性变换后的系统,写出系统的能控部分的状态方程

【现代控制系统】能控性与能观性_第2张图片

[!example]-
x ˙ = [ 1 2 − 1 0 1 0 1 4 − 3 ] x + [ 0 0 1 ] u y = [ 1 − 1 1 ] x \begin{align*} \dot{x}=& \begin{bmatrix} 1 & 2 & -1 \\0 & 1 & 0 \\ 1 & 4 & -3 \end{bmatrix}x+ \begin{bmatrix} 0\\0\\1 \end{bmatrix}u \\ \\ y=& \begin{bmatrix} 1 &-1 &1 \end{bmatrix}x \end{align*} x˙=y= 101214103 x+ 001 u[111]x
rank ( Q o ) = rank ( [ c c A c A 2 ] ) = rank ( [ 1 − 1 1 2 − 3 2 4 − 7 4 ] ) = 2 \text{rank}(Q_o)= \text{rank}(\begin{bmatrix} c\\cA\\cA^2 \end{bmatrix})= \text{rank}( \begin{bmatrix} 1& -1 & 1 \\ 2 & -3 & 2 \\4 & -7 & 4 \end{bmatrix} )=2 rank(Qo)=rank( ccAcA2 )=rank( 124137124 )=2
∴ P = [ 1 − 1 1 2 − 3 2 0 0 1 ]    ,    P − 1 = [ 3 − 1 1 2 − 1 0 0 0 1 ] \therefore P= \begin{bmatrix} 1 & -1 & 1\\ 2 & -3 & 2 \\ 0 & 0 & 1 \end{bmatrix} \,\,,\,\, P^{-1}= \begin{bmatrix} 3 & -1 & 1 \\ 2 & -1 & 0 \\ 0 & 0 & 1 \end{bmatrix} P= 120130121 ,P1= 320110101
A ˉ = P − 1 A P = [ 0 1 0 − 2 3 0 − 5 3 2 ] \bar A= P^{-1}AP= \begin{bmatrix} 0 & 1 & 0 \\ -2 & 3 & 0 \\ -5 & 3 & 2 \end{bmatrix} Aˉ=P1AP= 025133002
B ˉ = P − 1 B = [ 1 2 1 ] \bar B= P^{-1}B = \begin{bmatrix} 1\\2\\1 \end{bmatrix} Bˉ=P1B= 121
C ˉ = C P − 1 = [ 1     0     0 ] \bar C= CP^{-1}=[1 \,\,\, 0 \,\,\, 0] Cˉ=CP1=[100]
x ˉ = P − 1 x = [ 3 x 1 − x 2 + x 3 2 x 1 − x 2 x 3 ] \bar x=P^{-1}x= \begin{bmatrix} 3x_1-x_2+x_3\\ 2x_1-x_2\\ x_3 \end{bmatrix} xˉ=P1x= 3x1x2+x32x1x2x3

3.3 Kalman分解定理

可以通过等价变换将任一状态方程变换为以下标准型
[ x ˉ ˙ c o ( t ) x ˉ ˙ c o ˉ ( t ) x ˉ ˙ c ˉ o ( t ) x ˉ ˙ c ˉ o ˉ ( t ) ] = [ A ˉ c o 0 A ˉ 13 0 A ˉ 21 A ˉ c o ˉ A ˉ 23 A ˉ 24 0 0 A ˉ c ˉ o 0 0 0 A ˉ 43 A ˉ c ˉ o ˉ ] [ x ˉ c o ( t ) x ˉ c o ˉ ( t ) x ˉ c ˉ o ( t ) x ˉ c ˉ o ˉ ( t ) ] + [ B ˉ c o B ˉ c o ˉ 0 0 ] u ( t ) y ( t ) = [ C ˉ c o 0 C ˉ c ˉ o 0 ] x ˉ ( t ) + D u ( y ) \begin{align*} \begin{bmatrix} \dot{\bar x}_{co}(t) \\ \dot{\bar x}_{c\bar o}(t) \\ \dot{\bar x}_{\bar co}(t) \\ \dot{\bar x}_{\bar c\bar{o}}(t) \end{bmatrix}=& \begin{bmatrix} \bar A_{co} & 0 & \bar A_{13} & 0 \\ \bar A_{21} & \bar A_{c\bar o} & \bar A_{23} & \bar A_{24} \\ 0 & 0 & \bar A_{\bar c o} & 0\\ 0 & 0 & \bar A_{43} & \bar A_{\bar c\bar o} \end{bmatrix}\begin{bmatrix} {\bar x}_{co}(t) \\ {\bar x}_{c\bar o}(t) \\ {\bar x}_{\bar co}(t) \\ {\bar x}_{\bar c\bar{o}}(t) \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} \bar B_{co} \\ \bar B_{c\bar o} \\0\\0 \end{bmatrix}u(t) \\ \\ y(t)=& \begin{bmatrix} \bar C_{co} & 0 & \bar C_{\bar co} &0 \end{bmatrix} \bar x(t) + Du(y) \end{align*} xˉ˙co(t)xˉ˙coˉ(t)xˉ˙cˉo(t)xˉ˙cˉoˉ(t) =y(t)= AˉcoAˉ21000Aˉcoˉ00Aˉ13Aˉ23AˉcˉoAˉ430Aˉ240Aˉcˉoˉ xˉco(t)xˉcoˉ(t)xˉcˉo(t)xˉcˉoˉ(t) + BˉcoBˉcoˉ00 u(t)[Cˉco0Cˉcˉo0]xˉ(t)+Du(y)

[!example]-
Reduce the state equation
x ˙ = [ λ 1 1 0 0 0 0 λ 1 1 0 0 0 0 λ 1 0 0 0 0 0 λ 2 1 0 0 0 0 λ 2 ] x + [ 0 1 0 0 1 ] u y = [ 0 1 1 0 1 ] x \begin{align*} \dot x=& \begin{bmatrix} \lambda_1 & 1 & 0 & 0 & 0 \\ 0 & \lambda_1 & 1 & 0 & 0 \\ 0 & 0 & \lambda_1 & 0 & 0 \\ 0 & 0 & 0 & \lambda_2 & 1 \\ 0 & 0 & 0 & 0 & \lambda_2 \end{bmatrix}x+ \begin{bmatrix} 0\\1\\0\\0\\1 \end{bmatrix}u\\ \\ y =& \begin{bmatrix} 0&1&1&0&1 \end{bmatrix}x \end{align*} x˙=y= λ100001λ100001λ100000λ200001λ2 x+ 01001 u[01101]x
to a controllable and observable equation.
解:方程可以被重写成成
[ x ˙ 2 x ˙ 5 x ˙ 1 x ˙ 3 x ˙ 4 ] = [ λ 1 0 0 1 0 0 λ 2 0 0 0 1 0 λ 1 0 0 0 0 0 λ 1 0 0 0 0 0 λ 2 ] [ x 2 x 5 x 1 x 3 x 4 ] + [ 1 1 0 0 0 ] u \begin{bmatrix} \dot x_2\\ \dot x_5\\ \dot x_1 \\ \dot x_3 \\\dot x_4 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \lambda_1&0&0&1&0\\ 0& \lambda_2 &0&0&0\\ 1&0& \lambda_1 & 0& 0 \\ 0&0&0& \lambda_1&0\\ 0&0&0&0& \lambda_2 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} x_2\\ x_5\\ x_1\\ x_3\\ x_4 \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} 1\\1\\0\\0\\0 \end{bmatrix}u x˙2x˙5x˙1x˙3x˙4 = λ101000λ200000λ100100λ100000λ2 x2x5x1x3x4 + 11000 u
y = [ 1     1     0     1     0 ] x ˉ ˉ y=[1 \,\,\, 1 \,\,\, 0\,\,\, 1\,\,\, 0 ]\bar{\bar x} y=[11010]xˉˉ
方程还可以被化简成
[ x ˙ 2 x ˙ 5 ] = [ λ 1 0 0 λ 2 ] [ x 2 x 5 ] + [ 1 1 ] u + [ 0 1 0 0 0 0 ] [ x 1 x 3 x 4 ] \begin{bmatrix} \dot x_2\\ \dot x_5 \end{bmatrix}= \begin{bmatrix} \lambda_1 & 0 \\0& \lambda_2 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} x_2\\ x_5 \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} 1\\1 \end{bmatrix}u+ \begin{bmatrix} 0 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 0 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} x_1\\x_3\\x_4 \end{bmatrix} [x˙2x˙5]=[λ100λ2][x2x5]+[11]u+[001000] x1x3x4
y = [ 1     1 ] [ x 2 x 5 ] + [ 0     1     0 ] [ x 1 x 3 x 4 ] y=[1 \,\,\, 1]\begin{bmatrix} x_2\\x_5 \end{bmatrix}+[0 \,\,\, 1 \,\,\, 0] \begin{bmatrix} x_1\\x_3\\x_4 \end{bmatrix} y=[11][x2x5]+[010] x1x3x4
这个方程是即能控又能观的。


5. 其他

5.1 对偶定理

矩阵对系统 ( A , B ) {(A,B)} (A,B) 能控,当且仅当矩阵对系统 ( A T , B T ) {(A^ \mathrm T, B^ \mathrm T)} (AT,BT) 能观时。此时 B T {B^ \mathrm T} BT 相当于 C {C} C 矩阵。

5.2 能控性能观性和传递函数的关系

考虑一个对角型的SISO系统
[ x ˙ 1 x ˙ 2 x ˙ 3 ] = [ λ 1 λ 2 λ 3 ] [ x 1 x 2 x 3 ] + [ b 1 b 2 b 3 ] u y = [ c 1 c 2 c 3 ] x \begin{align*} \begin{bmatrix} \dot x_1\\ \dot x_2\\ \dot x_3 \end{bmatrix}= & \begin{bmatrix} \lambda_1 \\ & \lambda_2 \\ && \lambda_3 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} x_1\\ x_2\\ x_3 \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} b_1 \\ b_2\\ b_3 \end{bmatrix}u \\ \\ y =& \begin{bmatrix} c_1& c_2 & c_3 \end{bmatrix} x \end{align*} x˙1x˙2x˙3 =y= λ1λ2λ3 x1x2x3 + b1b2b3 u[c1c2c3]x
其中 λ 1 ≠ λ 2 ≠ λ 3 { \lambda_1 \ne \lambda_2 \ne \lambda_3} λ1=λ2=λ3
显然,如果要系统可控,则要 b 1 , b 2 , b 3 ≠ 0 { b_1,b_2,b_3\ne0} b1,b2,b3=0
要系统可观,则有 c 1 , c 2 , c 3 ≠ 0 { c_1,c_2,c_3\ne 0} c1,c2,c3=0 。传递函数如下;
Y ( s ) U ( s ) = C ( s I − A ) − 1 B = [ c 1 c 2 c 3 ] [ s − λ 1 s − λ 2 s − λ 3 ] − 1 [ b 1 b 2 b 3 ] = [ c 1 s − λ 1     c 2 s − λ 2     c 3 s − λ 3 ] [ b 1 b 2 b 3 ] = c 1 b 1 s − λ 1 + c 2 b 2 s − λ 2 + c 3 b 3 s − λ 3 \begin{align*} \frac{Y(s)}{U(s)}=& C(sI-A)^{-1}B \\ \\ =& \begin{bmatrix} c_1&c_2&c_3 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} s- \lambda_1\\ & s- \lambda_2 \\ && s- \lambda_3 \end{bmatrix}^{-1} \begin{bmatrix} b_1\\b_2\\b_3 \end{bmatrix}\\ \\ =& [ \frac{c_1}{s- \lambda_1} \,\,\, \frac{c_2}{s- \lambda_2} \,\,\, \frac{c_3}{s- \lambda_3} ] \begin{bmatrix} b_1 \\ b_2 \\b_3 \end{bmatrix} \\ \\ =& \frac{c_1b_1}{s- \lambda_1} + \frac{c_2b_2}{s- \lambda_2} + \frac{c_3b_3}{s- \lambda_3} \end{align*} U(s)Y(s)====C(sIA)1B[c1c2c3] sλ1sλ2sλ3 1 b1b2b3 [sλ1c1sλ2c2sλ3c3] b1b2b3 sλ1c1b1+sλ2c2b2+sλ3c3b3
如果 b 1 = 0 {b_1=0} b1=0 ,则状态 x 1 {x_1} x1 不可控,这会导致 c 1 b 1 {c_1b_1} c1b1 等于 0 {0} 0 ,相当于传递函数存在零极点相消,导致特征方程阶数降低。
SISO几个结论;

  • 当SISO传递函数有零极点相消时,系统不可控或不可观
  • 当SISO传递函数有零极点相消时,系统传递函数极点是系统矩阵 A {A} A 的特征值的真子集
  • SISO的LTI系统可控可观的充要条件:系统传递函数没有零极点相消
  • SISO的LTI系统可控可观时,没有零极点相消,传递函数极点与 A {A} A 的特征值完全一致

[!example]-
G ( s ) = Y ( s ) U ( s ) = s + 1 ( s + 1 ) ( s + 3 ) = 0 s + 1 + 1 s + 3 G(s)= \frac{Y(s)}{U(s)}= \frac{s+1}{(s+1)(s+3)}= \frac{0}{s+1} + \frac{1}{s+3} G(s)=U(s)Y(s)=(s+1)(s+3)s+1=s+10+s+31
系统的不可控可观实现:
[ x ˙ 1 x ˙ 2 ] = [ − 1 − 3 ] [ x 1 x 2 ] + [ 0 1 ] u y = [ 10     1 ] x \begin{align*} \begin{bmatrix} \dot x_1 \\\dot x_2 \end{bmatrix}=& \begin{bmatrix} -1 \\ & -3 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} x_1\\x_2 \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} 0\\1 \end{bmatrix}u \\ \\ y=& [10 \,\,\, 1]x \end{align*} [x˙1x˙2]=y=[13][x1x2]+[01]u[101]x
系统的可控不可观实现:
[ x ˙ 1 x ˙ 2 ] = [ − 1 − 3 ] [ x 1 x 2 ] + [ 5 10 ] u y = [ 0     1 / 10 ] x \begin{align*} \begin{bmatrix} \dot x_1 \\\dot x_2 \end{bmatrix}=& \begin{bmatrix} -1 \\ & -3 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} x_1\\x_2 \end{bmatrix}+ \begin{bmatrix} 5\\10 \end{bmatrix}u \\ \\ y=& [0 \,\,\, 1/10]x \end{align*} [x˙1x˙2]=y=[13][x1x

你可能感兴趣的:(现代控制系统,线性代数,矩阵,能控性,能观性)